Τρίτη 5 Μαΐου 2009

Το σώμα μας περιέχει το φως.

Το σώμα μας περιέχει το φως.
Πρέπει να λάμπει από μέσα. Σαν να μην έχει κανένα μυστικό.

της Μαίρης Μεταξά
από την σημερινή της ομιλία στον ΙΑΝΟ
Η ταινία δεν είναι τολμηρή με την έννοια της γραφής , δεν αποσκοπεί να ερεθίσει να σοκάρει και να δημιουργήσει αντιδράσεις. Αναδύει μια κοριτσίστικη τρυφερότητα, μια ντροπαλότητα μια συστολή. Αλλά είναι τολμηρή ως προς αυτό που κρύβει. Χωρίς απαραίτητα να υπαινίσσεται κάτι, η Λουκία είναι σαν να αγγίζει με πολλή προσοχή ένα αναμμένο κάρβουνο , και ίσως σ΄ αυτή τη αδιόρατη ψηλάφηση να θέλει να σταματήσει. Ίσως γιατί ξέρει πως αυτή η ψηλάφηση είναι το πιο λεπτό σημείο το πιο καίριο και σημαντικό αφού από αυτό εξαρτάται όλη η μετέπειτα έκφραση του ερωτισμού μας. Ο τρόπος που θα αγκαλιάσουμε το δικό μας σώμα, είναι καθοριστικός για το πώς θα αγκαλιάσουμε και το σώμα του άλλου. Και κατ΄ επέκταση τον κόσμο μας. Αν δεν αγαπήσουμε πρώτα το σώμα μας δεν θα μπορέσουμε και να αγαπήσουμε ποτέ το σώμα του άλλου. Μήπως αυτό που θέλει να μας πει, δειλά και σιωπηλά η Λουκία, είναι ότι σ΄ αυτή τη πρώτη επαφή εμπεριέχεται όλο το μυστικό της ευτυχίας ή της δυστυχίας της ιστορίας του κόσμου μας.
Προσπαθώντας να μείνω όσο περισσότερο γίνεται κοντά στο θέμα της ταινίας , και συγχρόνως θέλοντας να αποφύγω ιδεολογικές αναλύσεις γιατί αν μη τι άλλο αφού μιλάμε για το σώμα θα πρέπει η προσέγγιση μας να είναι και λίγο βιωματική κατέφυγα στο γνωστό τέχνασμα των συνεντεύξεων.
Πρόκειται για μια διαχρονική συνέντευξη.
Έχω ένα σώμα που περπάτησε όλη την ιστορία του ανθρώπου στη γη και ακόμη τη περπατάει. Σ΄ αυτό το λεκανοπέδιο του φωτός που λέγεται Ελλάδα. Τη πρώτη περίοδο η λεκάνη μου ήταν φαρδιά και γόνιμη σαν τη γη για να αντέξει τις κακουχίες και να θρέψει τα παιδιά. Το στήθος μου χυτό, , προκλητικό, στρογγυλό σαν τον κόσμο, προκαλεί το χέρι του άνδρα να το χαϊδέψει. Είμαι ίδια η μάνα μου η γη. Στα χείλη μου διαγράφεται ανεπαίσθητο το μειδίαμα. Είμαι η κόρη που αφουγκράζεται τη ζωή αρτιμελής και σφριγηλή στέκομαι δίπλα στον κούρο τον αδελφό μου. Όσο βαδίζω αποκτάω και άλλες ιδιότητες. Είμαι η σύζυγος η μάνα η ερωμένη η εταίρα και η πόρνη. Όλα μαζί συνυπάρχουν σε ένα σώμα. Αρμονισμένα. Συμπληρωματικά. Λατρεύω τη Αφροδίτη την Άρτεμη , τον Απόλλωνα και τον Ποσειδώνα. Υπηρετώ μέσα από το σώμα μου τη γη που με γέννησε, εξυμνώντας τη ζωή , τη συντροφικότητα των σωμάτων, τη απαλότητα του χαδιού την ερωτική έκσταση, τη δύναμη του σπέρματος. Η ερωτική μου διάθεση φυσική και απενοχοποιημένη απεικονίζεται σε ένα εύρος παραστάσεων, εκτείνεται από τη τρυφερότητα μέχρι την απώτατη ηδονή και από τη θωπεία μέχρι το άνευ ορίων αχαλίνωτο έρωτα Μαζί με ένα πλήθος παραπληρωματικών στοιχείων όπως κλίνες συμποσίου, αναρτημένες θήκες αυλών, καλάθια φαγητών, λεκάνες νερού, καθώς και μέσα από παιγνίδια με ”όλισβους” (δερμάτινους φαλλούς), δαφνοστεφανομένους συμποσιαστές και συμμετοχή ανδρών και γυναικών . . Στη τέχνη της πατρίδας μου απεικονίζονται όλοι οι τρόποι της γενετήσιας επικοινωνίας με ποικιλία και φαντασία στους τρόπους συνεύρεσης. Ο φαλλός, διώχνει το κακό και ξορκίζει το φόβο του θανάτου (Σάτυροι, Σειληνοί, Μαινάδες) συμμετέχουν σε πομπές-τελετουργίες.
Το κρασί ρέει άφθονο σε μια περιρρέουσα ερωτική ατμόσφαιρα χαλαρώνουν τα δεσμά της λογικής συμπεριφοράς και αφήνουν τα ένστικτα αχαλίνωτα να επιδίδονται σε πομπές με χορούς, τραγούδια και ερωτικές περιπτύξεις. Ζωγραφίζουμε όντα υβριδικά, κατώτερης φύσης από τους ανθρωπόμορφους θεούς και τον άνθρωπο με έναν χιουμοριστικό και σκωπτικό χαρακτήρα όπου διακωμωδείται η αδυναμία χαλιναγώγησης των ενστίκτων από το νου. Μια θαυμάσια διέξοδος είναι για μας το χιούμορ. Γελάμε με τα ένστικτά μας. Παράλληλα στο ιερό των Δελφών ο Απόλλωνας, που συμβολίζει (πνευματικότητα, λογική, νοητική προσέγγιση του κόσμου)παραχωρεί κάθε χρόνο για τρεις μήνες τον ναό του στο Διόνυσο(σώμα, ένστικτο, απόλαυση),. Που σημαίνει πως υπάρχει μια σοφή αναγνώριση των διαφορετικών αναγκών που συνεπάγεται η ταυτόχρονη ζωική και θεϊκή φύση του ανθρώπου και το Απολλώνιο στοιχείο βρίσκεται σε μια σχέση εναλλαγής και αλληλοσυμπλήρωσης με το Διονυσιακό. Την άρρηκτη σχέση μεταξύ ερωτικού και ιερού.
Η ερωτική έλξη και η σεξουαλική πράξη εκφράζονται φυσικά , ανοιχτά , ελεύθερα και διευρυμένα. Η τήρηση της ισορροπίας και του μέτρου μας απασχολεί . Η ηθική μας είναι η άσκηση στην ελευθερία του ατόμου, και της πρόσβασής του στην αλήθεια. Και είναι αυτή η πρόσβαση στην αλήθεια με την οποία θέλουμε να συγγενεύουμε. Η αλήθεια μας αποκαλύπτεται μέσα από τη σχέση μας με τον άλλον άνθρωπο και αυτό που ζητάμε είναι να διαφυλάξουμε αυτή τη σχέση μας προς την αλήθεια. Γιατί η αλήθεια είναι φως και εμείς σαν πολιτισμός φωτός δεν μπορούμε να ζήσουμε αλλιώς. Το σώμα μας περιέχει το φως. Πρέπει να λάμπει από μέσα. Σαν να μην έχει κανένα μυστικό.
Και μετά κατηφόρισαν τα δόγματα οι απαγορεύσεις και οι σύνοδοι . Στη τέταρτη σύνοδο της Κωνσταντινούπολης (869-870) απορρίπτεται η τριχοτόμηση που υποστήριζε- ψυχή,πνεύμα , σώμα,- και επιλέγεται ο δυϊσμός σώματος και ψυχής .Στο όνομα μιας αγάπης που κανείς δεν καταλάβαινε, επινοήθηκε το μίσος που πάλι κανείς δεν καταλάβαινε. Μου έκαψαν με πυρσό τις θηλές και με έριξαν στη κάμινο, μου έχωσαν αναμμένους δαυλούς στη κοιλιά , μου έκοψαν το σώμα με πριόνι, με γρονθοκόπησαν με στραγγάλισαν,με καρατόμησαν αφού μου ξερίζωσαν τα μάτια, με ακρωτηρίασαν, με αποκεφάλισαν, με κρέμασαν ανάποδα με έγδαραν ζωντανή. Ο αποδιοπομπαίος τράγος η αιτία όλων των προβλημάτων είπανε πως είμαι εγώ. Το ιερό μου σώμα έγινε αμαρτωλή σάρκα. Και εγώ κόπηκα στη μέση. . Το σώμα μου έγινε αντικείμενο μίσους. Τόσο που έφτασα και εγώ να το μισήσω. Το μοναδικό αγαθό που σίγουρα διέθετα σε αυτή τη σύντομη ζωή. Και μαζί με αυτό, την σεξουαλικότητά μου , τον αισθησιασμό μου, τις επιθυμίες μου, τα πάθη μου και τις ορμές μου. Για να αγαπήσω το βάσανο και τον πόνο. Να απολαύσω το μαρτύριο και τον εξευτελισμό. . Μου είπαν πως η φύση μου είναι νοσηρή και κόσμος μου μετατράπηκε σε κοιλάδα δακρύων. Μου είπανε πως η ελευθερία είναι μια χίμαιρα και καταδικάστηκα σε αιώνια μελαγχολία. Πως η αλήθεια είναι ο θάνατος και υποτίμησα τη ζωή. Μου είπανε ότι η φαντασία είναι επικίνδυνη και φοβήθηκα τα όνειρά μου. Μου είπανε πως η σεξουαλικότητα είναι το ζώο μέσα μου και το πνεύμα μου αποχώρησε από το σώμα μου.
Η τέχνη μαζί μου χέρι χέρι επί αιώνες μ’ ακολουθεί. Τρέμει και αγωνιά. Μοχθεί να καταγράψει και καταγράφοντας ελευθερώνεται. Ελευθερώνεται και ελευθερώνει. Η αναγέννηση με βγάζει από την αφάνεια. Παθητική και στατική στην αρχή ξαπλώνω στα ντιβάνια , καθρεφτίζομαι χωρίς ντροπή , προκαλώ με το βλέμμα με τη στάση, χτενίζομαι . Είμαι η φύση και ο ζωγράφος ο πολιτισμός. Καταρρίπτονται στερεότυπα και ένα άλλο σώμα γεννιέται με βλέμμα διεισδυτικό και απαιτητικό. Μέσα από ένα καναβάτσο παίρνω πίσω λίγο από τη χαμένη μου ελευθερία, και συνεχίζω να περπατάω ή να παραπατάω με ένα σώμα που σκοντάφτοντας δεν σταματάει να αποτυπώνει βήμα με βήμα όλο τη παράνοια και το θαύμα του ανθρώπου στη γη. Αλαλαγμοί πολέμων και πείνα, ήχοι σειρήνων και προδοσία, εξουσία και πορνεία , απληστία και αρρώστια, αδικία και τιμωρία. Κατανάλωση και κοροϊδία. Ψέμα και ιστορία. Εκμετάλλευση και επιθυμία Σεξ και υποκρισία. . Διαστροφή και ηθική. Κορεσμός και αθυμία. Λαγνεία και κενό. Συγχαρητήρια συλλυπητήρια. Κι εγώ τεθλιμμένη αναλώνομαι στα ντιβάνια των ψυχαναλυτών. Αναζητώντας ένα χαμένο μειδίαμα που απορρέει από μια νοσταλγία .
Αυτή της ένωσης των δύο μου εαυτών. Για να μεταστρέψω να μεταλλάξω τις παραπάνω λέξεις και να μιλήσω για τον άλλο άνθρωπο που κουβαλάει το θαύμα πάνω στη γη. Σώμα φωτός –πνεύμα φωτός. Έρωτας και αλχημεία . Αισθησιασμός –διαφωτισμός. . Χαλάρωση και συμφιλίωση. Συνουσία και αλήθεια Στοργή και φαντασία. Απόλαυση και θεραπεία. Σεβασμός και προστασία. Χιούμορ και ευελιξία. Γιατί όπως λένε φίλοι μας οι Κινέζοι η σεξουαλική πράξη είναι η ανθρώπινη συμμετοχή στη κοσμική διαδικασία και σαν τέτοια έχει μια έμφυτη δύναμη που μπορεί να θεραπεύει και να αποτρέπει όλες τις προαναφερθείσες παραπάνω καταστροφές.

Δεν υπάρχουν σχόλια: